Nieuw dak en laatste (bak)steenlegging

Een beetje met vertraging door de onverwachte ziekenhuisopname van de jongste. Die is sinds gisteren terug thuis en loopt hier weer vrolijk gekke-bekken-trekkend rond.

Twee weekends geleden hebben we het dak gedemonteerd. Enkel de gordingen aan de voorkant bleven zitten, voor de stevigheid van de gevels te bewaren enerzijds en anderzijds vanuit het (ecologisch) principe "wat nog goed is, gooien we niet weg".

's Maandags staan de mannen weer vroeg klaar om het dak met de uitbouw helemaal terug op te bouwen. En daar rekenen ze twee weken voor. Hoewel we langs de voorkant zo weinig mogelijk willen veranderen aan de gevel, komt er toch een ganse bewoonbare verdieping bij. Langs de achterzijde wordt het dak eigenlijk een plat dak. Hierdoor krijgen we er twee volwaardige slaapkamers bij.
Na een paar dagen timmeren, zagen en nieten, zien we de structuur verschijnen.

Wie de foto's bekijkt valt misschien iets op: "gewoon" hout (voor de geïnteresseerden: het is onbehandeld douglas met FSC label), onbehandeld ipv het groene, chemisch behandeld hout dat je meestal bij daken ziet. (Ok, die kleine panlatten en tengellatten niet mee gerekend, maar dat is dan ook het enigste.)
Ook hier weer: we kiezen er bewust voor om duurzame en ecologische materialen te gebruiken om uiteindelijk in een huis te wonen met zo weinig mogelijk chemische en mogelijks toxische stoffen.
Duurzaam en bio-ecologisch: wat bedoelen we daar nu mee?
Duurzaam: daarmee bedoelen we niet dat het eeuwen moet kunnen meegaan, in tegenstelling tot hetgeen meestal er mee bedoeld wordt. We zijn ons er van bewust dat ons huis ooit, als wij er niet meer zijn, verkocht zal worden en dat die nieuwe eigenaars het geheel of gedeeltelijk afbreken. Maw ooit wordt ons huis "stort". En van dat stort willen we dat er zoveel herbruikt wordt of vergaat zonder restafval volgens het cradle-to-cradle principe (ipv cradle-to-grave).
Een voorbeeldje: de dakgoten zijn van zink ipv plastiek. Zink kan je perfect hergebruiken. Plastieke dakgoten worden verbrand of in het beste geval herwerkt tot verkeerspaaltjes die uiteindelijk alsnog de verbrandingsoven in gaan (wat dus downcyclen is).
Bio-ecologisch: hier zitten twee componenten in. Enerzijds willen we zoveel mogelijk natuurlijke materialen gebruiken die (op relatief korte termijn) nagroeibaar zijn. Anderzijds ook een zo gezond mogelijk binnenklimaat creëren door zoveel mogelijk chemische stoffen te weren.
Wie meer wil lezen over de filosofie erachter: archi4.be.

Dus, dakopbouw.
De gevelbekleding van de uitbouw is ook meteen al geplaatst. Hier kozen we voor ThermoWood, een thermisch behandeld hout waardoor het duurzaam en stabiel wordt (klik voor meer uitleg). Jeroen heeft hiermee 5 jaar geleden een zandbak gemaakt die hij nu heeft mogen uitgraven. Zelfs het gedeelte dat onder de grond zat ziet er nog ongeveer uit als nieuw. Een bijkomende reden is dat ThermoWood Europees hout is dat op een duurzame manier gewonnen wordt. Gezien het uit Europa komt, legt het ook geen duizenden kilometers per boot af en is het zeker niet illegaal gekapt. Door die thermische behandelingen krijgt het hout dezelfde eigenschappen als tropisch hardhout zonder dat de regenwouden er aan gaan.
Op het nieuwe platte dak komt er EPDM. Eerlijk, ik heb ook moeten opzoeken wat het precies is. Maar kort gezegd: het is een synthetisch rubber dat volledig recycleerbaar is.
Onze dakopbouw (van de platte daken) is van het compactdak-type in tegenstelling tot de meer gekende kouddak- en warmdakopbouwen. Maar daarover komt er meer op het moment dat de isolatie geplaatst wordt.

En dan komen we aan het onderdak: celit 4d. Dat zijn platen van 22mm dik (in traditionele bouwconstructies gebruikt men meestal een doek of dunne plastieke plaatjes) met tand en groef waardoor ze perfect aansluiten en dus een winddichte maar toch dampopen constructie vormen. De platen worden gemaakt van hout afkomstig van het dunnen van bossen en stamresten van zagerijen. Door de speciale manier van persen komt er geen extra lijm bij kijken.
Op de houtskeletbouw zijn langs de buitenzijde eenzelfde soort platen gemonteerd. Bij goede houtskeletbouw streef je immers naar een luchtdichte maar dampopen wandopbouw.

Verder staan nu alle nieuwe gemetste binnenmuren op zijn plaats. Het echte metselwerk zit er op. Net als dit technische stukje.

De nieuwe buitenmuren staan

Maandag 11 augustus

Vandaag wordt de scheidingsmuur verder gemetst. De funderingsmuren zijn nu helemaal klaar. Twee deuropeningen in het oude deel worden dicht gemetst.
De rest van de buitenmuren is allemaal glas en dus schrijnwerk. Dat zal dus nog even duren vooraleer het nieuwe stuk helemaal dicht is.

Woensdag 13 augustus

De buitenmuren komen in alle vroegte (7u, hopelijk waren de buren al uitgeslapen) aan. De bedoeling is dat die tegen het einde van de dag staan (wat ook lukt).
Nu moeten er enkel nog een paar binnen muren gemetst worden. En nu denkt iedereen "Hè, jullie buitenmuren zijn houtskeletbouw maar de binnenmuren dus gewoon gemetst?"
Klopt, en dat heeft een goede reden. We willen namelijk zo goed isoleren dat we de normen voor een laagenergiewoning (bijna) halen. Dat houdt in dat er slechts minimaal verwarmd moet worden en dat dat volledig via vloer- en wandverwarming kan. Maar... daarvoor heb je massa nodig en vandaar ook een stenen muur. Denk maar aan dat terras op het zuiden waar je 's avonds lekker lang op blijft zitten omdat de stenen nog warmte afgeven.
Ook de stelling voor het dak wordt al opgezet. En... het toilet wordt eindelijk gebracht. Nu staan de meeste mensen niet echt te springen om op zo'n chemisch toilet te mogen gaan (en eerlijk, ik stel dat zelf ook altijd zo lang mogelijk uit). Maar Matthijs moest en zou dat toch eens testen.

(Een stuk van) ons huis komt aan bovenop wielen

Donderdag 14 augustus

Tweede werfvergadering vandaag. Jeroen had gisteren al opgemerkt dat er een aantal zaken anders waren uitgevoerd dan beschreven in het lastenboek. Gelukkig maakt de architect daar geen problemen van.
Oorspronkelijk was het plan om de houten roosteringen in het oude gedeelte overal te behouden. Maar nu die volledig blootliggen, blijken ze net een beetje te dun voor de overspanning. Dat verklaart ook waarom de vloer boven zo doorhangt. Het nieuwe plan is dus om de vloeren terug recht te maken door overal een dikkere verstevigingsbalk naast de oorspronkelijke te plaatsen.

Vrijdag 15 augustus - Moederdag

Feestdag oftewel "klusdag voor werkende mensen".
Maandag beginnen de "echte" werkmannen aan het nieuwe dak. Daarvoor moet natuurlijk het oude dak eerst afgebroken worden. En dat kunnen we zelf, met de helpende handen van opa, vake en nonkel Sven. Echt schitterend weer is het niet. Op het einde van de dag regent het echt binnen. Maar ook dat is niets nieuws eigenlijk, al bleef het tot vandaag beperkt tot een paar druppels op zolder.
Helaas, de "Grote Vallende Sterren Show" is juist gedaan. Dus dat nachtje slapen onder de sterren om zo veel mogelijk meteorieten te spotten is er niet bij. Laat staan dat de wolken willen meewerken ipv ons nat te regenen.
Ook de dakgoot gaat er af. En dan bleek dat de vochtplekken die de laatste weken in Anne-Marie's en Matthijs' kamer verschenen dus niet van het dak kwamen, maar van de dakgoot.
Na een lange vermoeiende dag (voor de achterblijvende mama's, want die moesten de 4 kinders weten te entertainen in De Scherpenberg speelboerderij ;-) ) trakteert oma ons allemaal op het mosselfeest waar Anne-Marie nu al een paar weken om vraagt.

Zaterdag 16 augustus

Terwijl Jeroen en de (schoon)vaders en een nonkel nog de laatste zaken in orde brengen voor de werkmannen, mogen de kinderen en ik weeral gaan feesten.
Ook dat is een onderdeel van "Het leven zoals het is: verbouwen". En zo slecht is dat onderdeel eigenlijk niet. ;-)

De eerste steenlegging

Maandag 4 augustus

Zaterdag stonden de kranen er al. Dus maandagochtend konden de werkmannen meteen beginnen met de fundering van het terras uit te breken. Ook de funderingen werden al uitgegraven. Het werd een lange dag, zeker voor de werkmannen. Maar het is wel gelukt. 

Jeroen is ondertussen begonnen aan het ontmantelen van de bovenverdieping, salon en traphal. En daar is maar een woord voor: STOF! 

Elke avond zie ik die thuis komen en denk ik: "amai, blij dat we er nu niet wonen, want we zouden er allemaal zo uitzien".

Dinsdag 5 augustus

Kamiel moet op controle bij de kinderarts om te horen of zijn longen nu ok zijn (en er was ook niets meer te horen, hoera dus). Ondertussen hoop ik op tijd terug te zijn zodat ik met Anne-Marie en Matthijs nog naar de betonvrachtwagen kan gaan kijken. Die staat op de planning voor 13u, dus dat moet wel lukken.

Helaas: terwijl we zitten te wachten in de wachtzaal stuurt Jeroen een berichtje dat ze 2u vroeger komen. Dat halen we niet.

Als ik parkeer om Kamiel naar de crèche te brengen (door het nieuwe decreet, hebben we nu nog maar 3 respijtdagen. Hij moet dus gaan, anders moeten we toch betalen) krijg ik weer een sms'je van Jeroen: "ze zijn er nu net".
Joepie, we zijn dus toch nog op tijd!

Anne-Marie en Matthijs kijken hun ogen uit naar de grote betonvrachtwagen en de pompvrachtwagen erachter. En zo wordt de fundering gegoten. Voor Anne-Marie en Matthijs (en ok, voor mij ook) een waar evenement. 

Ondertussen sloopt Jeroen maar verder...

Woensdag 6 augustus

Dinsdag werden ook al de lijnen uitgezet, dus kunnen ze meteen beginnen met de fundering verder te metsen. Het eerste wat mij opviel: "amai, zo dik". Maar dat is ook logisch als je weet dat er bijna overal zo'n 30cm isolatie in komt... Dat geeft al dikke muren. En dikke muren hebben een dikke fundering nodig, zo heeft men mij verteld.

Als ik op de werf komt valt er mij meteen iets op: de radio staat op! Gelukkig, niet te hard en de muziekkeuze valt best mee. Maar het hoort bij het complete plaatje natuurlijk.

Jeroen doet vandaag weer een archeologische ontdekking: een paninisticker van begin vorige eeuw.

Het gaat over een Belgische coureur, Van Vlockhoven. Volgens de de wielersite is hij in 1907 geboren en koerste hij van 1929 tot 1942. Nooit geweten dat er tijdens WOII nog gekoerst werd.

Donderdag 7 augustus

Ook vandaag zijn "de werkmannen" heel de dag bezig geweest met de fundering verder te metsen. De eerste draadstangen om de houtskeletbouw in te verankeren worden geplaatst. 

Wie meer wil weten over de opbouw van de fundering: er staat een detail bij het tabblad "bouwplannen" of klik hier

Jeroen heeft ondertussen de plafonds van de slaapkamers er volledig af gekregen. Het schiet dus lekker op, het gaat zelfs beter dan eerst verwacht. Ook de muur tussen de traphal/gang(etje) en onze slaapkamer is weg. Maar we zijn realistisch, alle tijd die we nu voor lopen, gaan we kwijt geraken aan de dagen die we verliezen door slecht weer ed.

Vrijdag 8 augustus

Ook vandaag metsen ze heel de dag door, in de gietende regen. Gelukkig klaart het in de namiddag op... om dan tegen 5u terug te "draschen". Maar de scheidingsmuur is tot op 2m hoogte gemest, dat is over de helft.
Jeroen schiet lekker op, maar ja, die staat dan ook lekker droog. De bezetting van de slaapkamers gaat er nu voor een deel aan. Ook de laatste balken die nog aangeven waar onze slaapkamer ooit was gaan er uit. De werkmannen kijken raar als ze Jeroen met een hoop oude klimtouwen en musketons naar boven zien vertrekken. Even later moeten ze toegeven dat een kabelbaan vanaf het balkon naar de container in de voortuin om het puin in de container te krijgen nog niet zo slecht bedacht is. Wie niet sterk is...

Zaterdag 9 augustus

Vandaag werken Jeroen, opa en vake boven verder. Al het bezetsel van de verdieping zit nu in de container. Dit was ook meteen de laatste "werkdag" voor Jeroen. Na drie weken hard labeur mag hij maandag weer een hele dag op zijn laptop zitten turen.
Tussen al het gips en puin vond Jeroen weer een herinnering aan vroegere bewoners:

Het huis vertelt

Vandaag deed vake een ontdekking. Hij brak de houten bekleding van de schouw op Anne-Marie's kamer af en zag daarachter ingemetseld een klein doosje...

De zijkant zegt het volgende: "Tournez la boîte en cercle en face de vós yeux et un franc se verra sur le couvercle" ofte "Draait de doos voor uwe oogen rond en een frank zult gij op het deksel zien."

Wat is het doosje? Van wie was het doosje? En wat doet het daar?
Helaas gaan we het echte verhaal er waarschijnlijk nooit achter kennen. Maar zeg nu zelf: zo'n doosje is toch prima materiaal om een of ander verhaal rond te schrijven.

Donderdag kwam de aannemer al eens kijken naar de vorderingen. En die was onder de indruk, zeker toen Jeroen vertelde dat hij de muren met enkel een breekhamer en spierkracht had gesloopt. Maar dat het zo goed zou opschieten danken we natuurlijk ook aan een buurman en buurjongen met sloopneigingen die een paar uurtjes tijd over hadden. En niet te vergeten: de jeep van die buurman waarmee betonnen paaltjes als lucifers tegen de grond gaan (nu ja, die paaltjes waren de palen van de betonplaten garage en als lucifers is misschien ook net iets te minachtend voor die palen).
De aannemer stond dus letterlijk even te kijken van "kiekeborst" Jeroen (sorry, maar ik kan moeilijk zeggen dat ik een vent heb met een V-kas en een sixpack hè) en de bijna bouwrijpe sloopplek.
En hoera, hoera... de funderingen van het nieuwe gedeelte worden maandag al gegraven! Een week eerder dan eerst gepland. En dat had niemand kunnen dromen, vooral opa niet want die was wel héél zenuwachtig dat het niet op tijd zou lukken.
Donderdag bracht de aannemer ook zijn "bouwkeet" al mee. Ik ben samen met de kinderen gaan kijken hoe ze die van de vrachtwagen op zijn plaats zetten. De foto spreekt voor zich:

Je ziet dat natuurlijk ook niet elke dag: een grote vrachtwagen met een kraan erop die dan een container optilt en die draait en zwenkt alsof het niets is.
Ik ben benieuwd hoe ze maandag reageren als ze de kraan de funderingen zien uitgraven.